Bài giảng môn Sinh học đại cương - Chương III: Sự phân bào và sinh sản của sinh vật - Đồng Huy Giới

Nội dung text: Bài giảng môn Sinh học đại cương - Chương III: Sự phân bào và sinh sản của sinh vật - Đồng Huy Giới

1. BÀI GIẢNG MÔN: SINH HỌC ĐẠI CƯƠNG BÀI GIẢNG MÔN: SINH HỌC ĐẠI CƯƠNG  Giảng viên: TS. Đồng Huy Giới  Đơn vị công tác: Bộ môn Sinh Học – Khoa CNSH  Email: dhgioi@vnua.edu.vn
2. BÀI GIẢNG MÔN: SINH HỌC ĐẠI CƯƠNG 3.1. Chu kỳ tế bào và quá trình nguyên phân  Khái niệm chu kỳ tế bào: Là một vòng tuần hoàn các sự kiện xảy ra trong một tế bào từ lần phân bào này cho đến lần kế tiếp. Nó được tính từ thời điểm tế bào được hình thành nhờ phân bào của tế bào mẹ và kết thúc bởi sự phân bào để hình thành tế bào mới.  Thời gian một chu kỳ tế bào: Phụ thuộc vào loài, thời kỳ sinh trưởng của sinh vật, loại tế bào Nấm men: 30’ Giai đoạn sớm của phôi người: 15-20’; tế bào ruột 1 ngày 2 lần; tế bào gan 2 lần một năm
3. BÀI GIẢNG MÔN: SINH HỌC ĐẠI CƯƠNG
4. BÀI GIẢNG MÔN: SINH HỌC ĐẠI CƯƠNG Nguyên phân - Mitosis  Là hình thức phân chia của tế bào nhân thực trong đó tế bào con sinh ra có bộ NST giống nhau và giống với tế bào mẹ. Nó xảy ra ở hầu hết các loại tế bào, trong suốt đời sống của sinh vật.  Gồm 4 kỳ: Kỳ đầu; kỳ giữa; kỳ sau; kỳ cuối
5. BÀI GIẢNG MÔN: SINH HỌC ĐẠI CƯƠNG Kỳ giữa (Metaphase) - NST kép đóng xoắn cực đại và di chuyển tập trung thành 1 hàng ở mặt phẳng của thoi phân bào. - Tâm động của mỗi NST bám vào tơ phân bào ở cả 2 cực của tế bào (tránh sai lệch trong việc phân chia nhiễm sắc thể ở kỳ sau.
6. BÀI GIẢNG MÔN: SINH HỌC ĐẠI CƯƠNG Kỳ cuối (Telophase)
7. BÀI GIẢNG MÔN: SINH HỌC ĐẠI CƯƠNG Phân chia tế bào chất - Ở tế bào thực vật: Hình thành vách ngăn Vesicles Wall of 1 µm forming parent cell ở chính giữa để chia tế cell plate Cell plate New cell wall bào mẹ thành 2 tế bào con; Daughter cells
8. BÀI GIẢNG MÔN: SINH HỌC ĐẠI CƯƠNG Ý nghĩa của nguyên phân  Tăng số lượng tế bào trong cơ thể  Thay thế các tế bào già,hoạt động kém hiệu quả bằng thế hệ tế bào mới khỏe mạnh hơn  Là cơ sở của việc nhân giống vô tính
9. MITOSIS MEIOSIS BÀI GIẢNG MÔN: Chiasma (site of Parent cell MEIOSIS I SINH (beforeHỌC chromosome ĐẠI replication) CƯƠNG crossing over) Prophase I Prophase Chromosome Chromosome replication replication Tetrad formed by Duplicated chromosome 2n = 6 synapsis of homologous (two sister chromatids) chromosomes Chromosomes Tetrads Metaphase I Metaphase positioned at the positioned at the metaphase plate metaphase plate Anaphase Sister chromatids Homologues Telophase separate during Anaphase I separate anaphase Telophase I during anaphase I; sister Haploid chromatids n = 3 remain together Daughter cells of meiosis I 2n 2n MEIOSIS II Daughter cells of mitosis n n n n Daughter cells of meiosis II Sister chromatids separate during anaphase II
10. BÀI GIẢNG MÔN: SINH HỌC ĐẠI CƯƠNG Giảm phân I (Meiosis I) Kỳ đầu I Kỳ giữa I Kỳ sau I Kỳ cuối I
11. BÀI GIẢNG MÔN: SINH HỌC ĐẠI CƯƠNG Kết quả và ý nghĩa của giảm phân  Từ một tế bào mẹ, kết thúc giảm phân tạo ra 4 tế bào con có bộ NST đơn bội (n)  Tạo ra giao tử đơn bội, nhờ đó bộ NST lưỡng bội của loài được phục hồi trong thụ tinh.  TĐC trong giảm phân tạo ra vô số các biến dị tổ hợp, là nguồn nguyên liêu thứ cấp phong phú của chọn giống và tiến hoá.
12. BÀI GIẢNG MÔN: SINH HỌC ĐẠI CƯƠNG Sinh sản ở thực vật hạt kín